Degenen die opgegroeid zijn met sprookjes weten hoe de taal van het beeld binnen komt en blijft hangen. Als kind genoot je van de verhalen, als volwassene zie je de sprookjes in een heel ander licht; ze hebben zo ontzettend veel in zich!
Motieven, metaforen, beelden. Er zijn vele lessen uit te trekken. Voor kinderen gebeurt dat in het onderbewuste. Door veel sprookjes te horen groeit in hun een steeds groter vertrouwen in het leven. De beelden van zon en maan, goud en zilver, ganzen, pek of diepe wateren resoneren met de beelden in hun wezen.
De kleermaker als het beeld van de mens die uit kleine lapjes met fijne steekjes het levenslot aan elkaar naait en met slimheid en opgewektheid overal een oplossing voor vindt. Vrouw Holle als godin van de aarde en van leven en dood. Het getal 7 (De zeven raven, de zeven geitjes) wordt geassocieerd met de zeven planeten, de zeven kleuren van de regenboog.
Een beeld interpreteren is een subjectieve aangelegenheid. Immers, de luisteraar luistert met heel zijn hart en neemt daarin zijn eigen ervaringen, kennis, gevoelens mee. Zo kan het beeld voor die persoon gaan spreken.
Ook in omgekeerde weg liggen de beelden verborgen. Een kindertekening, een zelfgeschreven verhaal, een toneelstukje, dans, zelfverzonnen lied… wanneer je hierin de beelden gaat horen en zien, voel je ineens hoe het kind tot je spreekt! Hoe het beelden geeft aan dat wat er in hem of haar leeft.
Niet alleen bij kinderen werkt het trouwens zo, want ook wanneer een volwassene penseel of krijt ter hand neemt komt bovendrijven wat onder de dagelijkse gang van zaken lag te sluimeren. Hier werkt de kunstzinnig of creatief therapeut mee.
Zo kun je ook naar een geboorteverhaal kijken. Welk beeld ligt verborgen in het gegeven dat je overrompeld werd door de zwangerschap? Dat je naast de blijdschap van deze grote verrassing ook angst voelde? Of misschien zelfs een lichte tegenzin?
Hier is geen kant-en-klaar antwoord voor de vinden. Het interpreteren is subjectief schreef ik net al, dus is alleen de persoon in kwestie bij machte het beeld te vinden dat bij zijn of haar leven klopt. Dat een antwoord of inzicht in zich draagt. Wel kunnen we voorbeelden geven en zo samen zoeken naar de metafoor.
Is het beeld herkenbaar van dit kind, dat je wel vaker verrast en in de war brengt? Dat jouw verwachtingen opschudt? Of klopt het meer voor jou dat je op zielsniveau diepgelukkig was, omdat je direct voelde dat jullie bij elkaar hoorden te komen dit leven. Maar dat je in het hier en nu de moeilijkheden ervaarde die de blijdschap in de weg stonden? Het zou ook kunnen dat je ervaart dat de lichte tegenzin een voorvoelen was van de weg die jullie samen te gaan hebben in dit leven. En waar je op zielsniveau ‘wist’ dat dit een weg vol hobbels zou gaan worden.
Om bij het voorbeeld van de verrassende zwangerschap te blijven: welk beeld brengt dit kind met zich mee? Wil het zó graag op aarde komen dat het dwars door alle bezwaren heen komt, heeft het een reden om op dat moment te komen? Of zou het zelf ook wat overrompeld zijn door de snelle komst en was de schrikreactie van de ouders een spiegeling van wat er zich in de ziel van het kind afspeelde?
De beelden gaan voor je spreken als je je open stelt om ze te zien in het licht van de opvoeding. Herken je de lichte tegenzin in het hier en nu, bijvoorbeeld met onverwachte heftigheden die jouw plannen in de war gooien? Herken je in je kind het overrompeld zijn door de levenskrachten die door hem of haar heen stromen? Schrikt het van zichzelf, trekt het zich dan terug?
Dit beeld vertelt je iets. Je kunt gaan zien dat jullie dus keer op keer in de weerstand stappen en ieder zich in zijn eigen omheining verschanst. Nu je dit ziet is het al veranderd, want het heeft het licht en de lucht van het bewustzijn ontvangen. En langzaam kan zo’n ontstaan patroon zich ontwikkelen. In eerste instantie komt de herkenning achteraf (‘daar was de weerstand weer’) en door hier innerlijk mee aan het werk te gaan kom je op het punt dat je het aan voelt komen en volledig in het moment kunt beslissen een andere rol in te nemen.
Het geboorteverhaal is een ontwikkelingsverhaal!